inleiding
De parlementaire enquêtecommissie gaswinning trok 24 februari 2023 harde conclusies. Groningers en Drenten verdienen een nij begun: een mooie, leefbare, veilige en betere toekomst. Dertig jaar lang wordt gewerkt aan herstel en perspectief. De gevolgen van de gaswinning laten diepe sporen na bij een groot deel van onze inwoners. Een noodzakelijke voorwaarde voor een betere toekomst is het herstel van woningen én mensen. Zo lang als nodig. Koste wat kost. Het aanpakken van schade, versterking en herstel is daarom de belangrijkste prioriteit. Daarnaast is 200 miljoen euro per jaar beschikbaar voor sociaal en economisch perspectief. Ook is er in totaal de komende tien jaar (tot 2035) 1,65 miljard euro voor de isolatie van woningen beschikbaar. In Groningen en Noord-Drenthe zetten we samen de schouders eronder.
Groningers boven gas
Van ‘Groningers boven Gas’ naar ‘Ereschuld: herstel en perspectief voor Groningen’ en ‘Nij Begun’. Wat heeft dit met elkaar te maken? En wat merken Groningers en Noord-Drenten ervan?
‘De belangen van Groningers zijn structureel genegeerd bij de gaswinning. Dit heeft voor hen rampzalige gevolgen gehad.’ Dat is de belangrijkste conclusie in het rapport ‘Groningers boven gas’ van de parlementaire enquêtecommissie aardgaswinning Groningen. Dit rapport werd op 24 februari 2023 gepresenteerd.
Ereschuld: herstel en perspectief voor Groningen
De Groningse overheden reageerden op 31 maart 2023 met ‘Ereschuld: herstel en perspectief voor Groningen’. Dit is een eerste richting voor herstel en perspectief. Want wat moet er gebeuren om schadeafhandeling en versterking milder, menselijker en makkelijker te maken? Hoe bieden wij jongeren dezelfde kansen die leeftijdsgenoten ergens anders hebben? Wat is nodig om perspectief te bieden aan een regio die jarenlang een wingewest is geweest? Hoe wordt Groningen weer een provincie waar je fantastisch kunt wonen, werken, opgroeien en gezond oud kunt worden? Samen met inwoners, volksvertegenwoordigers, maatschappelijke organisaties en ondernemers willen wij deze ambities realiseren.
Kabinetsreactie Nij Begun
Het kabinet verwerkte haar ambities in de kabinetsreactie ‘Nij Begun’: een pakket met 50 maatregelen voor Groningen en Noord-Drenthe. De noodzakelijke voorwaarde voor de 50 maatregelen is een definitief einde aan de gaswinning uit het Groningenveld.
Hoe we dat doen? Samen met inwoners!
Aanbeveling 11 van de Parlementaire Enquetecommissie Aardgaswinning Groningen formuleert de uitnodiging aan Groningers: ‘Het is zaak dat verantwoordelijken samen met Groningers in dialoog treden over hoe de ereschuld wordt ingelost.’
Plannen bouwen we daarom op de kennis, wijsheid, belangen, zorgen, wensen en dromen van inwoners. We werken samen met inwoners (in het bijzonder ook jongeren) en samenwerkingspartners aan het herstel (schade, versterken en gezondheid) en de toekomst van Groningen en Noord-Drenthe voor de komende dertig jaar:
- Wij maken samen met inwoners en samenwerkingspartners aan het Verhaal van Groningen. Zo geven we samen richting aan de toekomst van onze regio.
- Wij werken aan de verschillende agenda’s (herstel, sociaal, economie) met samenwerkingspartners en inwoners;
- Wij werken gebiedsgericht, in en samen met wijk- en dorpsbewoners. Inwoners hebben invloed op hun directe woon- en leefomgeving, zodat gemeenschappen versterkt kunnen worden.
Gelukkig beginnen we niet bij nul. We brengen samenhang aan in alle adviezen, ideeën, inzichten en plannen die er al liggen en borduren daarop voort. Daarnaast willen wij de bewoners een stem geven die wij nog niet (goed genoeg) hebben gezien en gehoord. Dat betekent dat gemeenten, de provincie, de maatschappelijke organisaties en de uitvoeringsorganisaties (NCG en IMG) op verschillende manieren dit gesprek structureel organiseren. Van kleinschalige en grootschalige activiteiten om naar je te luisteren en in gesprek te gaan. We organiseren bijeenkomsten in wijken, dorpen en gemeenten om samen te werken aan ons Nij Begun.
Samen maken wij ons Nij Begun
Hoewel de gaswinning in Groningen een al te lange geschiedenis kent, staan we nog maar aan het begin van het samen bouwen aan een veilige, gezonde en duurzame toekomst. De komende tien jaren moeten wij het verschil maken voor onze kinderen en de generaties na ons.